Diş Taşı Temizliği Nasıl Yapılır?
Diş taşı temizliği, ağız ve diş sağlığının korunmasında en temel ve etkili uygulamalardan biridir. Diş taşı (tartar) zamanla diş yüzeyinde biriken plakların mineralleşmesiyle oluşur ve doğal fırçalama ile çıkarılamaz. Bu yazıda diş taşı nasıl temizlenir, hangi yöntemler kullanılır, işlem öncesi ve sonrası nelere dikkat edilmesi gerektiği konusunda ayrıntılı ve profesyonel bilgi bulacaksınız.
Diş taşı nedir ve neden oluşur?
Diş taşı, ağızda biriken yumuşak plakların tükürük mineralleri ile sertleşmesi sonucu oluşan, diş fırçalama ile tamamen çıkarılamayan sert bir tabakadır. Başlıca nedenleri şunlardır:
- Yetersiz ya da yanlış fırçalama ve diş ipi kullanımı
- Kötü ağız hijyeni
- Yüksek mineral içeriğine sahip tükürük
- Sigara ve tütün kullanımı
- Beslenme alışkanlıkları (şekerli ve nişastalı gıdalar)
- Dişlerin doğal hizalanma bozuklukları veya ortodontik aparey kullanımı
Diş taşı temizliği yapılmadığında diş eti iltihabı (gingivitis), ilerlediğinde periodontitis (diş eti çekilmesi ve kemik kaybı) gelişebilir. Bu nedenle düzenli profesyonel temizliğin önemi büyüktür.
Diş taşı temizliğinin önemi
- Çürük ve diş eti hastalıklarını önler: Plak ve tartar bakterilerin barınmasını kolaylaştırdığı için temizliği ihmal edilmemelidir.
- Estetik: Diş taşı ve yüzey lekeleri diş rengini kararır; temizleme sonrası daha parlak ve temiz bir görünüm elde edilir.
- Kötü ağız kokusunu azaltır: Bakteriyel birikimler kötü kokuya yol açar; temizleme kokuyu düşürür.
Diş taşı temizliği adımları — işlem nasıl ilerler?
Muayene sonrası diş hekimi veya diş hijyenisti, kişiye özel plan yapar. Genel olarak işlem şu aşamalardan oluşur:
- Muayene ve değerlendirme: Ağız içi muayenesi, diş ve diş eti durumunun değerlendirilmesi, gerekirse röntgen ile subgingival (diş eti altı) tartar kontrolü yapılır.
- Ultrasonik ölçekleme: Ultrasonik skaler ile diş taşı önce gevşetilir ve kırılır. Bu cihaz su spreyiyle çalışarak hem bakterileri azaltır hem de sıcaklığı dengeler.
- El aletleri ile detay temizliği: Küret ve skaler gibi el aletleriyle diş yüzeyleri, diş araları ve diş eti hattı detaylı olarak temizlenir. Bu aşama özellikle diş eti altı temizliği için kritiktir.
- Polishing (parlatma): Prophylaxis pastası kullanılarak diş yüzeyleri parlatılır; bu, plak birikimini azaltmaya yardımcı olur.
- Florür uygulaması (gerekirse): Diş minesini güçlendirmek ve hassasiyeti azaltmak için florür jeli veya vernik uygulanabilir.
- Hastaya özel bakım önerileri: Doğru fırçalama, diş ipi/ara yüz fırçası kullanımı, ağız gargaraları ve gerektiğinde periyodik kontroller hakkında bilgi verilir.
İşlem türleri: Ultrasonik aletler vs. el aletleri
Her iki yöntem de diş taşı temizliğinde yaygın olarak kullanılır. Genelde birlikte uygulanırlar:
- Ultrasonik skaler: Hızlı ve etkili olup büyük tartar birikimlerini kısa sürede gevşetir. Su spreyi ile çalıştığı için konfor sağlar.
- El aletleri (küretler, skalerler): Ultrasonikle ulaşılamayan ince bölgeler, diş eti altı cep temizliği ve hassas düzeltmeler için kullanılır.
İşlem sonrası bakım ve nelere dikkat edilmeli?
- İşlem sonrası kısa süreli hassasiyet ve diş eti hassasiyeti normaldir; gerekirse hekimin önerdiği ağrı kesici kullanılabilir.
- Diş fırçalama ve ara yüz temizliği (diş ipi veya interdental fırça) düzenli yapılmalıdır.
- Sert ve çok sıcak/soğuk gıdalardan işlem sonrası ilk birkaç saat kaçınılması önerilir.
- Sigara kullanımı varsa bırakılması veya azaltılması, tekrar tartar oluşumunu geciktirir.
- Düzenli hekim kontrolleri: Genellikle 6 ayda bir kontrollere gelmek, kişiye göre 3-12 ay aralığı değişebilir.
Sık sorulan sorular
Diş taşı temizliği ağrılı mıdır? Modern yöntemlerle işlem genellikle rahattır. Hassasiyeti olanlarda lokal anksiyolitik öneriler veya kısa süreli lokal anestezi gerekebilir.
Diş taşı temizliği kaç dakika sürer? Bir seansta genelde 30–60 dakika arasında sürer; diş eti durumuna ve birikimin yoğunluğuna göre süre değişiklik gösterir.
Diş taşı temizliği fiyatları nasıldır? Fiyatlar muayene sonucuna, yapılacak ek periodontal işlemlere ve kliniğin konumuna göre değişir. En doğru bilgi için muayene ile değerlendirme önerilir.
Sonuç
Diş taşı temizliği, ağız ve diş sağlığınız için düzenli yapılması gereken temel bir koruyucu uygulamadır. Doğru teknikler ve hekim kontrolü ile hem estetik hem de sağlık açısından uzun vadede büyük fayda sağlar. Diş eti kanaması, kötü nefes, diş etinde çekilme veya diş hassasiyeti gibi şikayetler yaşıyorsanız, gecikmeden randevu alarak profesyonel değerlendirme yaptırmanız önemlidir.
Dt. Kıvanç Permuz olarak, modern cihazlar ve hijyenik koşullarda kişiye özel planlarla ağız ve diş sağlığınızı korumanıza yardımcı olmaktan memnuniyet duyarız.
